Ses Özelliklerimiz Karakterimizi Yansıtır Mı?
Mayıs 18, 2025 tarihinde yayınlandı
İnsanlarla iletişimimizde karşımızdaki kişiyle ilgili bize bilgi veren onlarca sözsüz uyaran vardır. Kişinin yüz ifadesi, mimikleri, beden dili, duruşu, bakışı, giyim kuşamı gibi. Bunlar henüz konuşmadan bize o kişiye dair ön bilgileri oluşturur. Örneğin canlı renklerde giyinmiş, yüzünde kocaman bir gülümseme, açık ve görünür el ve ayak pozisyonu bize sıcak samimi bir kişilik bilgisi verir. Öte yandan kirli ve bakımsız kıyafet, kapalı kol duruşu, asık bir yüz karşıdaki kişi için hızlı bir olumsuz yargı oluşturur. Ses özellikleri (sesin tonu, perdesi, frekansı) –konuşma içeriğinden bağımsız olarak- karşıdaki kişiyle ilgili bilgi veren sesli-sözsüz uyarandır.
1982 yılında Street ve Bready’nin yapmış olduğu çalışmada kişinin konuşma hızı ile konuşmacı yeterliliği arasında güçlü bir ilişki bulunmuştur. Bu araştırmaya göre orta hızda konuşan kişiler hakkında “yüksek yetkinlik” yargısına varılırken daha hızlı konuşan kişiler içinse “sosyal çekiciliği yüksek” yargısına varılmıştır.
Addinton’un yaptığı çalışma ise konuşma hızı ve perdesi ile algılanan karakter tipolojileri arasındaki ilişkiyi ortaya koymuştur. Çalışmaya 4 deneyimli konuşmacı katılmış ve bu konuşmacılar 7 konuşma biçimini 3 farklı konuşma hızında seslendirmişlerdir. Katılımcılar ise bu konuşmaları dinlemiş ve her konuşma için yargıda bulunmuşlardır.
Buğulu ses tonunda konuşan erkekler için “artistik kişilik” , kadınlar için ise “güzellik, feminenlik, sığlık” yargılarına varılmıştır.
İnce ses tonunda konuşan kadınlar için “olgun olmayan karakter” sonucuna varılırken, erkekler için sonuç aynı oranda anlamlı bulunmamıştır.
Düz ve duygusuz ses kullananlar için ise her iki cinsiyet için “maskülen özellikler” sonucuna varılmıştır.
Genizden konuşanlar kişiler için ise her iki cinsiyette de “arzu edilmeyen özellikler” yargısına varılmıştır.
Boğazdan (gırtlaktan) konuşan erkekler “daha yaşlı, sofistike ve olgun” değerlendirilirken kadınlar “dikkatsiz, çirkin ve tembel” olarak değerlendirilmiştir.
Bu araştırma ile ses özellikleri ile algılanan karakter arasındaki ilişki ortaya konulmuştur. İletişimde ise içerikten ziyade içeriğin ifade ediliş şeklinin önemi anlaşılmaktadır.