Fibromiyaljide Psikoterapi
Ocak 15, 2022 tarihinde yayınlandı
Fibromiyalji Nedir?
Fibromiyalji Sendromu (FMS), vücudun çeşitli bölgelerinde hissedilen kaslarda ve kemiklerde ağrı ve genel hassasiyetin oluştuğu yumuşak doku romatizmasıdır. Hastalığın en belirgin özelliği kronik ağrıların yaşanmasıdır ancak hastalar bu ağrılara eşlik eden genel yorgunluk, uyku problemleri, bilişsel işlevlerde bozulmalar, depresif belirtiler yaşamaktadırlar.
Fibromiyaljide Psikolojik Altyapı
Fibromiyalji sendromu oluşumu bakımından birçok faktörün beraberliğinde gelişen bir hastalıktır. Özellikle yoğun stres ya da travmatik bir olay ile tetiklenir ve devam eden stres verici yaşam olayları ile birlikte hastalığın gidişatı daha da zorlaşır. FMS, daha çok kendini ve sorunlarını sözel olarak ifade etmeyen/edemeyen, hassas, titiz, mükemmelliyetçi, olaylardan çabuk etkilenen kişilerde görülür. Sorunların sözel olarak ifade edilememesinden kaynaklı, vücudun bir alarm sistemi olan ağrı mekanizması devreye girer. Ruhsal gerginliği kişi ağrı yoluyla fark eder. Ancak başlangıçta bir soruna işaret eden ağrı, kronikleşerek sorunun kendisi olur. Fibromiyalji gibi ağrılı hastalıklara sahip kişilerde genellikle beden farkındalığı da azdır. Bu kişilerin ağrı eşiklerinin de düşük olduğu düşünülmektedir.
Fibromiyaljide Psikolojik Belirtiler
Fibromiyaljili hastalarda görülen “Fibro Sisi” ya da “Beyin Sisi” olarak adlandırılan durum, kişinin bilincinde yaşadığı bulanıklık halidir. Genellikle zihinsel olarak duruluk söz konusu değildir. Bununla beraber konsantrasyonda azalma, dikkat fonksiyonlarında gerileme, hafızaya ilişkin zorluklar yaşanır. FMSli bireyler kimi zaman bu belirtilerin ağrılardan daha dayanılmaz olduğunu belirtirler. Buna eşlik eden depresif belirtiler, yaygın kaygı, kronik yorgunluk ve uyku sorunları Fibromiyalji sendromunu daha da zorlaştıran psikolojik belirtilerdir.
Psikoterapi
Fibromiyaljide, medikal tedavi ve egzersizlerin yanı sıra psikoterapi tedavi sürecinin önemli bir sacayağını oluşturur. Bilişsel Davranışçı Terapinin FMS tedavisinde yüksek düzeyde bir etkisi olduğu görülmektedir. Bununla beraber gevşeme teknikleri kullanılarak terapi sürecinde kişinin motivasyon yönü güçlendirilmeye çalışılır. Terapideki temel adım, kişinin ağrı algısının anlaşılması ve ağrı eşiğinin yükseltilmesidir. Çünkü FMSli hastalar incelendiğinde diğer insanlara göre ağrı eşiklerinin daha düşük olduğu görülmektedir. Terapi sürecindeki bir diğer üzerinde durulan konu ağrı ile baş etme stratejisinin geliştirilmesidir. Var olan ağrı ile hayat rutinin devam ettirilmesi için ağrı yönetimi kişiye kazandırılmaya çalışılır. Psikolojik zorlanmalar azaltılarak kişinin özetkinliğini kazanması sağlanır..