Fazla Sorumluluk Alanlar Dikkat!

Nurefşan Yılmaz

Uzman Klinik Psikolog

Mart 23, 2024 tarihinde yayınlandı

Sorumluluk, kişinin yetki alanına giren görevlerin sonuçlarının üstlenilmesidir. Ancak öncelikle sorumluluk altında kalmak ve sorumluluk altında hissetmek arasındaki ince çizgiyi belirlemekte fayda var. Zira somut bir sorumluluk ile kişinin içsel baskı neticesinde kendine görev edindiği “yapmak zorundayım” “gitmezsem olmaz” ifadeleriyle pekiştirilen, beklentilerle ilgili olan, soyut sorumluluğun getirdiği psikolojik zararlar birbirinden farklı. Kişiye aşırı sorumluluğun yüklendiği, gerçekçi görevler altında ezilen bireylerde, fiziksel ve mental yorgunluk, tükenmişlik, tolerasyon gücünde düşme, çabuk uyarılma gibi olumsuz psikolojik semptomlar görülebilir. Ancak kişinin kendi kendine edindiği, içsel otorite altında gelişen sorumluluk hissinde, az önce sayılan semptomlar görülmekle birlikte başka olumsuzluklarında habercisi olabilir. Obsesif kompulsif bozukluklar ve Anksiyete bozukluklarının ortak paydasında sorumluluk hissi yatar. Bu sorumluluk hissinin ardında yatan bir psikiyatrik hastalık olup olmadığına da dikkat edilmeli.

Fazla Sorumluluk Hissinden Kurtulmak İçin Ne Yapmalı?

Kişiyi yoracak seviyede sorumlu hissettiren düşünceler (mükemmelliyetçi düşünce, kaygılı düşünce vb) keşfedilip bunların yerine sağlıklı düşünce yapıları getirilerek “işlevsel sorumluluk” inşa edilmeli.
Gün içerisinde kişinin kendi ile baş başa kalacağı boşluklar oluşturulmalı.
Nefes, duyu ve kas egzersizleri yapılarak rahatlama sağlanmalı.
İlgi alanlarına yönelik faaliyetler, spor faaliyetleri kişinin sorumluluk dünyasından sıyrılacağı en güzel alanlardır. Bu alanlar genişletilmeli.

Fazla Sorumluluğun Getirdiği Suçluluk Hissi

Çoğu zaman suçluluk hissi, kişinin her şeyin sorumlusunun kendisi olduğu düşüncesinden ileri gelir. İnsan fabrika ayarları gereği, her şeye yetecek potansiyele sahip değildir. Her şeyi yapmaya çalışmak, yapmak zorunda hissetmek insanın yaratılış ayarlarının dışında bir durum olduğundan, kişi stres, kaygı ve suçluluk hisleri ile baş başa kalacaktır. Bu noktada fabrika ayarlarını tanıyıp buna göre hayatını idame ettirmek ilk adım olacaktır. Sadece bu düşünce bile yaşanılan kötü hisleri büyük oranda ortadan kaldıracaktır.