Düşünce Kalıplarınızın Farkına Varın!
Ocak 25, 2024 tarihinde yayınlandı
Dünyaya geldiğimiz anda bazı temel reflekslere sahibizdir. Bunlar yaşamda kalmak ve ihtiyaçlarımızın giderilmesi için temel güdüsel davranışlardır. Ancak zaman ilerledikçe karşılaştığımız yoğun bilgi akışı neticesinde yaşamımız reflekslerin ötesine geçer. Ailemiz, çevremiz, içinde bulunduğumuz kültürel sistem, inançlarımız, değerlerimiz, coğrafyamız, kendi yaşamsal tecrübemiz ve farkında olduğumuz ve olmadığımız onlarca faktör, hayatı yorumlama şeklimizi, düşüncelerimizin yönünü belirler. Bu düşünce şekilleri zamanla otomatikleşir. Çünkü beyin, her olay karşısında sıfırdan bir düşünce üretmek yerine daha önce yaşanılan olaylar ile ilgili düşüncelerimizden kısa yollar kurar. Ve yeni bir durumla karşılaştığımız zaman bu kısa yolları kullanır. Beynin bu otomatikleştirme şekli hayatı hızlı yaşamak ve vakit kaybetmemek adına kolaylık sağlasada olumsuz ve hayatımızı zorlaştıran düşünceler otomatikleştiyse ruh sağlığımız ve psikolojimiz adına ağır bedeller ödeyebiliyoruz. Bu bedeller bize gösteriyor ki alıştığımız ve belki de hiç sorgulamadığımız bu düşünce sistemimizi masaya yatırma zamanı gelmiş durumda. Bir örnekle ifade edelim. Çocukluk döneminde arkadaşlık ilişkilerinde zorbalık gören bir çocuk, “arkadaşlar insana zarar verir” düşüncesini kazanabilir. Benzer bir olayı başkasının yaşadığına şahit olma ya da duyma bu düşünceyi kuvvetlendirir. Ve artık çok güçlü olarak zihinde yer alan bu düşünce yeni bir arkadaşlık kurma vakti gelip çattığında bir alarm sistemi gibi kişiyi uyararak “arkadaşlar insana zarar verir” düşüncesini beynin arka odalarından çıkarır ve ilişkilere şüpheyle yaklaşmaya sebep olabilir. Mutlu bir arkadaşlığa adım atılacakken otomatikleşmiş bu olumsuz düşünceler, mutluluğunuza set çekebilir. Bu yüzden kişi alıştığı düşünce sisteminin farkına varmalı, irdelemeli ve hatalı düşünceleri doğrusuyla değiştirmelidir. Kendi başına yapamayan kişiler bir uzman yardımıyla bilişsel davranışçı yaklaşımla bu düşüncelerini fark edebilir. Yerine işlevsel ve olumlu daha doğru düşünceler yerleştirebilir.